Jawa bromfietsen

JAWA 50 Pionyr  type 550    1954-1956
Kort na de introduktie van de Jawa 500, werd de lichtste, de Jawa 50, gepresenteerd. Het was het werk van een team ontwerpers, M. Kubicek, J. Mraz, K. Mares en J. Stastny, geleid door Jozef Josif. Het idee van een grondige modernisering van de Robot, waaraan de jonge Jan Krivka werkte werd niet gerealiseerd. De kleine 50 kreeg spoedig de bijnaam “stomp”, vanwege de vorm van het zadel. De kleinste naoorlogse Jawa was echter erg sukkesvol. Het werd aangedreven door een 2 takt horizontale ééncilinder met een inhoud van 49,8 cc (38 x 44), 2,2 pk (1,6 kW) bij 5500 t.p.m. Met de 3 versnellingsbak was de topsnelheid van de kleine machine 50 km/u. De Pionier bepaalde dankzij zijn vormgeving en ontwerp, wereldwijd de trend in deze kategorie van motorfietsen. Dankzij de kwaliteit bleef het brommertje in produktie tot aan de begin jaren 70. Desondanks werden er tussentijds wel enkele wijzigingen doorgevoerd. Eerst werd de eenzitter veranderd, toen kwam er een gemoderniseerd model met een duozit, gevolgd door een 2 zitter sportuitvoering. Als allerlaatste model was er de herontworpen Jawa 23 Mustang. De basis van al deze modellen bleef in principe dezelfde 2 takt ééncilinder. De Pionier was ontwikkeld in Praag, maar de produktie werd in 1955 verplaatst naar Machinefabriek Povazske Strojirny in Povazska Bystrica. Eens temeer keerde Jawa terug tot de produktie van lichte motorfietsen. Het was in de jaren 1958-1962 toen Jawetta brommers in produktie kwamen. Het frame was gelast van geperste delen, het motorblok was een horizontale luchtgekoelde 2 takt ééncilinder van 49,8 cc en 1,5 pk (1,1 kW) bij 4750 t.p.m. De brommer had een 2 versnellingsbak en de max. snelheid was 45 km/u. Jawa maakte 2 modellen, de Standaard, met de tank deel uitmakend van het frame en de Sport, met grote losse tank en enige andere duidelijke verschillen, inklusief een groot zadel.
Motortype Liggende Eencilinder luchtgekoelde tweetactmotor
Cilinderinhoud 49,8cc
Comp. verhouding 6,6:1
Boring x slag 38x44mm
Max. vermogen 2,2 pk bij 5500 tpm
Topsnelheid 50 tot 60 km/u
El. installatie 6 Volt   20 Watt
Ontsteking vliegwiel/magneetontsteking
Versnellingen 3
Vering voor; hydr. telescoop achter; zweefarm dmv 2 schroefveren onder zadel
Remmen trommels 125x20mm
Bandenmaat 2.50×16 inch
Gewicht 54 kg
Prijs in NL niet bekend

JAWA Stadion S11    1957-1964
De Stadion S1 bromfiets verscheen in Tsjecho-Slowakije in 1957 op de markt. Het werd aangedreven door een motorblokje van eigen makelij, type 552, met schuin naar voren hellende cilinder. Het is een eenvoudige bromfiets met open buisframe en een lage instap. Het machientje had geen achtervering. Voor werd het geveerd door korte op rubber geveerde schommelarmen. De wielen waren voorzien van volle naafremmen. Slim was het verwijderbare achterwiel terwijl het kettingtandwiel op zijn plaats bleef. De ketting werd afgedekt door een klein sierlijk schermpje. Het zadel was geveerd, wat redelijk wat komfort opleverde. Het draagvermogen van de brommer was 100 kg. De km. teller zat ingebouwd in de koplamp en had een diameter van 48 mm.  In 1958 werd het frame enigszins gewijzigd, de schommelarmen van de voorvork werden iets verlengd en nu door schroefveren afgeveerd. De wielbasis werd hierdoor iets groter, van 1125 naar 1160 mm. De bromfiets heette vanaf toen dan ook Stadion S11. De S11 is geproduceerd tot 1960.
In 1962 verschenen de Stadion S22 en S23 op de markt. Deze begonnen al echt op bromfietsen te lijken, sierlijker, grotere benzinetank en meer beplating. En men gebruikte nu een swingarm achtervering voor het komfort te verhogen.
De S22 was het standaard toer model. Schuingeplaatse tank, kort éénpersoons zitje en een hoog, verstelbaar stuur.
De S23 met een horizontaal op een extra verbinding tussen balhoofd en zadel geplaatste benzinetank, een echte tweepersoons buddy en een laag sportstuur en klein plexiglas schermpje, was het sportmodel. Dit model heeft ook iets betere prestaties en een karburateur die een 1 mm grotere doorlaat heeft dan die van de S22. In 1962 echter worden voor beide modellen de zelfde vermogens opgegeven van 2,4 pk. Beide hebben dan de Jikov 2914 PS karburateur en grotere remmen. De topsnelheid zou toen 70 km/uur zijn geweest. De stadion is geproduceerd van 1957 – in ieder geval 1963. Zie voor meer info het Jawa Klub klubblad nr. 6 van 2001 blz. 9 t/m 15.
Motortype Eencilinder luchtgekoelde tweetactmotor
Cilinderinhoud 49,8cc
Comp. verhouding 6,8:1
Boring x slag 38×44 mm
Max. vermogen 1,5 pk (S1) 1,8 pk (S22) 2,4 pk (S23)
Topsnelheid         40,               50 en             60 km/u
El. installatie 5 Volt  18 Watt
Ontsteking vliegwiel magneet
Versnellingen 2
Vering S1 geen vering, S11 schommelarm voorvork,  S22 en S23 schokbrekers
Remmen trommels 80x16mm voor de S1
Bandenmaat voor 23 x 2.25   achter 23 x 2.25 inch  voor de S22 en 23
voor en achter 2.00 x 23 inch voor de S 11
Gewicht 35 kg S1, 48 kg S22,  52 kg S23
Prijs in NL niet bekend

JAWETTA 50 Standaard en Sport    1958-1962
Motortype Eencilinder luchtgekoelde tweetactmotor
Cilinderinhoud 49,8cc
Comp. verhouding 7,5:1
Boring x slag 38x44mm
Max. vermogen 1,5 pk bij 4750 tpm
Topsnelheid 45 km/u
El. installatie 6 Volt, vliegwielmagneet 6V  18 Watt
Ontsteking vliegwielmagneet en puntjes
Versnellingen 2
Vering voor; schommelarm  achter; zwevende vork
Remmen trommels 80mm
Bandenmaat 2.00×23 inch voor en achter
Gewicht 42 kg en de sport 45 kg
Prijs in NL 1961, varierend van f 495,- tot 675,-

JAWA Mustang M23A    1966-1982
Motortype Eencilinder luchtgekoelde tweetactmotor
Cilinderinhoud 49,9cc
Comp. verhouding 9,6:1
Boring x slag 38x44mm
Max. vermogen 4 pk bij 6500 tpm
Topsnelheid 65 km/u
El. installatie vliegwieldynamo  6 Volt/25 Watt
Ontsteking accu/bobine
Versnellingen 3
Vering voor; hydr. telescoopvork  achter; 2 schokbrekers
Remmen trommels 125x20mm
Bandenmaat 2.75×16 inch
Gewicht 60 kg
Prijs in NL nb

JAWA Jazz/Economy/Shopper/Jive    1980-1992
De Jawa brommer is in verschillende uitvoeringen leverbaar geweest. De modellenhistorie hierna beschreven stamt uit Engeland. Van Nederland heb ik geen gegevens, helaas.
Van 1980 tot 1992 de Jawa Economy, zoals het rode model hieronder.
Van 1980 tot 1984 ook als Jawa Shopper en Jawa Nippy geleverd.
Van 1990 tot 1992 ook als Jawa Jazz, zoals het blauwe model hieronder.
van 1990 tot ca. 1992 ook als Jawa Jive uitvoering.
Motortype Eencilinder luchtgekoelde tweetactmotor
Cilinderinhoud 49cc
Comp. verhouding 9:1
Boring x slag 39x41mm
Max. vermogen 2,38 pk bij 5000 tpm
Topsnelheid Ca. 50 km/u
El. installatie 6 Volt
Ontsteking electronisch
Versnellingen Economy, 1.  Jazz, 2, automatisch geschakeld
Vering voor; hydr. telescoopvork  achter; 2 schokbrekers
Remmen trommels 85x20mm
Bandenmaat
Gewicht 51 kg
Prijs in NL nb

JAWA Dandy 50                                              JAWA Robby 50    1998
Motortype
Cilinderinhoud